Dit is waarom DNB bezorgd is over hypotheken
Geplaatst op: 16-10-2019, 10:27:12
Een verdiepingsartikel voor de liefhebber. Lees ook dat DNB pleitbezorger blijft van het opheffen \'aftrek hypotheekrente\'.
De Nederlandsche Bank (DNB) is zó bezorgd over de op hol geslagen Nederlandse woningmarkt, dat de toezichthouder banken met grote hypotheekportefeuilles gebiedt hun kapitaalbuffers vanaf volgend jaar vervroegd te verhogen. Als de huizenmarkt onverhoopt zou imploderen wordt de bankensector een stuk minder hard geraakt, redeneert DNB.
De €3 miljard die zo’n zes banken vanaf volgend jaar aan hun buffers moeten toevoegen zal hen volgens DNB-president Klaas Knot ’steviger maken op momenten van onheil op de woningmarkt’. Iets veranderen aan de oplopende schulden door de verder stijgende huizenprijzen doet het opmerkelijke besluit van DNB niet, erkent Knot: „Andere maatregelen liggen niet in onze bevoegdheid. Ik roep de overheid niettemin op het hier niet bij te laten.”
Buitenbeentje
De Nederlandse woningmarkt is traditioneel een buitenbeentje in Europa. Huishoudens steken zich diep in de schulden voor een eigen huis, ontvangen via de hypotheekrenteaftrek fiscaal voordeel voor die schulden en waren tot voor kort niet eens verplicht af te lossen. Aan de andere kant is de betaalmoraal van Nederlandse huizenbezitters hoog. Ondanks de hoge werkloosheid tijdens de economische crisis, kampten banken met relatief weinig wanbetalingen op hun hypotheekportefeuilles.
Maar met gemiddeld meer dan drie ton en zelfs bijna vier ton voor nieuwbouwwoningen, zijn vriend en vijand het inmiddels erover eens dat de woningprijzen niet meer in verhouding staan tot de eigenlijke waarde. De prijzen blijven echter oplopen door het enorme tekort aan nieuwbouw. Ondertussen blijft de vraag onverminderd hoog door de groei aan huishoudens en de extreem lage hypotheekrente.
Risico’s
Knot maakt zich zorgen vanwege een soort schijnzekerheid over de veiligheid van hypotheekportefeuilles op de balansen van banken. Vanwege de hoge huizenprijzen schatten interne risicomodellen van banken de kans op wanbetalingen op hypotheken laag in. Dus dwingt Knot banken hun eigen vermogen met 30% op te krikken. Terug naar de risicowegingen van 2014, aldus Knot, toen een gemiddelde woning met €222.000 nog bijna een ton goedkoper was dan nu. Voor consumenten zou de pijn niet veel hoger zijn dan een 0,02% hogere hypotheekrente.
Banken reageerden gisteren gelaten. Hun buffers voor hypotheken moesten vanwege nieuwe internationale toezichtregels al omhoog, maar dan vanaf 2022. „Dat vinden we te laat”, vindt Knot nu. De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) stelt dat DNB ’het zekere voor het onzekere neemt’. „Dat past bij de voorzichtigheid die je van een toezichthouder mag verwachten”, aldus de branchevereniging, die toevoegt dat banken de verzwaarde eisen aankunnen omdat zij hun buffers toch al verhoogden vanwege de aanstaande internationale eisen.
De ’dikkere jas’ voor het bankwezen verandert niets aan de risico’s op de woningmarkt, weet Knot. Hij blijft daarom pleiten voor verdere beperking van de leencapaciteiten en aftrek van de hypotheekrentes. „En het aanbod van het middensegment in de huurmarkt moet vergroot worden.”
Bron: bijdrage van Ruben Eg van 16 oktober 2019 op www.dft.nl